De afgelopen weken heb ik geblogd over wat wayfinding is, hoe architectuur ons kan helpen bij wayfinding en hoe bebording en kaarten wayfinding kunnen bevorderen. Bij het uitzoeken van de vraag ‘hoe kunnen bebording en kaarten wayfinding bevorderen?’, stuitte ik op de vraag ‘wat is belangrijker voor wayfinding, borden of kaarten?’

Bezoekers verschillen in behoefte aan informatie

Mijn antwoord zou zijn, zorg dat je ze beiden aanbiedt. Bezoekers verschillen in hun behoefte aan informatie. Daarom zou ik altijd proberen om informatie over de omgeving zowel in de vorm van bordjes als kaarten aan te bieden. Toch is er onderzoek dat wellicht een antwoord kan geven op de vraag wat belangrijker is.

Mensen leren eerst volgorde, dan ruimtelijk

Herinner je je nog uit de blog over ‘wat is wayfinding’ dat mensen bij het leren kennen van een omgeving eerst gebruik maken van volgordelijke kaarten en pas in een later stadium (als men de ruimte beter kent) van ruimtelijke kaarten? De studie van Hart & Moore (1973) laat zien dat kinderen bij het vormen van een cognitieve kaart beginnen met een route (ga links, dan rechts, rechtdoor bij…) en eindigen met een overzichtskaart. Dezelfde volgorde van leren is ook te observeren bij volwassenen (Thorndyke & Hayes-Roth, 1982).

Dit zou kunnen verklaren waarom Butler e.a., (1993) vonden dat mensen die voor het eerst in een complex gebouw zijn, sneller de weg vinden aan de hand van bebording dan met een ‘u bevindt zich hier kaart’. De nieuwkomers hebben waarschijnlijk eerst behoefte aan volgordelijke informatie, die wordt gegeven door de bebording, maar niet door de ‘u bevindt zich hier kaart’.

Belang verschilt per fase

Dit zou ervoor pleiten dat bordjes belangrijker zijn, maar we moeten niet vergeten dat kaarten ons helpen om een ruimtelijke mentale kaart te maken. Het zou dan correcter zijn om te zeggen dat het belang van bordjes of kaarten verschilt voor het vormen van een volgordelijke of ruimtelijke mentale kaart.